نوشته‌ها

جراحی تیروئید

احساس خستگی مفرط روزانه ،احساس سردرگمی و گیج بودن ، ریزش موی شدید ، چاقی مفرط و غیر قابل کنترل ،احساس لرزش در بدن و سرد شدن اندام ها ، تعرق شدید در هنگام فعالیت های سادهاز نشانه های اختلال در عملکرد غده ی تیروئید شماست .

تیروئید یک غده ی کاملا مفید و ضروری برای تنظیم کردن سیستم های بدن است ،بدون شک اهمیت این غده بر کسی پوشیده نیست به طوریکه اگر اختلالات آن زیاد باشد مشکلات روحی و جسمی بسیاری به خصوص در خانم ها ایجاد میکند .غده تیروئید در قسمت میانی نیمه تحتانی گردن زیر حنجره و بالای استخوانهای ترقوه قرار دارد.تیرویید غده‌ایست دمبلی شکل که از دو لوب چپ و راست تشکیل شده‌است. این دو لوب بوسیله یک لوب میانی به هم متصل می شوند. همیشه نمی‌توان یک غده تیروئید نرمال را لمس کرد.وظیفه آن،ترشح هورمون هایی است که سرعت متابولیسم را، سیستمی که به بدن در مصرف انرژی کمک می رساند، کنترل می کنند. اختلالات غده تیرویید با ایجاد وقفه و انقطاع در تولید هورمون های تیرویید، منجر به کاهش و یا افزایش سرعت متابولیسم می شوند. هنگامیکه سطح هورمون ها خیلی بالا و یا پایین می روند، شما دامنه گسترده ای ازعلایم را تجربه خواهید کرد.

 Hypothyroidismعنوانی برای کم کاری تیروئید است ، زمانیکه تیروئید کم کار است ، وزن به صورت ناخواسته بالا میرود و اینعامل بیانگر کم کار بودن تیروئید در بدن خواهد بود ، در مقابل نیز اگرتیروئید پرکار باشد میتواند وزن فرد را به سرعت پایین برده و وی را دچار مشکلاتی بکند .

تیروئید همچنین میتواند باعث تورم در گردن نیز بشود ، بزرگ شدن گردن از علائم شایع اختلال در تیروئید است ، که به آن گواتر میگویند . گواتر در هر دو حالت کم کاری یا پرکار تیروئید رخ میدهد . همچنین ممکن است که ورم های دور گردن مربوط به عملکرد این عضو هم نباشد .

تغییرات موجود در ضربان قلب، که به صورت افزایش یا کاهش ضربان از حد معمول خواهد بود بیانگر مشکلات موجود در تیروئید است . معمولا زمانیکه تیروئید کم کار است ضربان قلب بسیار آهسته میزند و در مقابل نیز اگر این غده پرکار باشد ضربان قلب به تندی میزند .

ریزش مو از دیگر علایمی است که بهم خوردن تعادل هورمون های تیروئید را بیان می کند. کم کاری و پرکاری تیروئید، هردو، ریزش مو را در پی دارند. در بیشتر موارد، پس از درمان اختلال تیروئید، موی از دست رفته مجددا رشد می کند.

تشخیص اختلالات تیروئید

با انجام یک ازمایش خون میتونید به اختلالات موجود در غده ی تیروئید پی ببرید . این آزمایش، سطح هورمون تحریک کننده تیروئید(TSH) را تعیین می کند، نوعی از هورمون بنیادین که عملکرد غده تیروئید را تنظیم می کند. اگر TSH بالا باشد، به این معنا است که کارایی تیروئید بسیار پایین می باشد ( کم کاری تیروئید). در صورتیکه TSHپایین باشد، عموما به این مفهوم است که تیروئید بیش از اندازه فعال است ( پرکاری تیروئید)، همچنین آزمایش وجود گره و مشکلات دیگر تیروئید را نیز بیان میکند . ممکن است نیاز به جراحی تیروئید داشته باشید ، در این صورت پزشک جراح سر و گردن برای برداشتن و یا اصلاح مشکلات درون گردن و تیروئید شما اقدام میکند .

درمان بیماریهای تیروئید

پرکاری و کم کاری تیروئید معمولاً به کمک داروها درمان می‌شوند.اگر هورمون تیروئید کمتر از حد نرمال تولید شود (کم کاری تیروئید) می‌توان آن را با استفاده از قرص لووتیروکسین درمان کرد.پرکاری تیروئید نیز توسط داروهایی مانند متی‌مازول درمان می شود اما گاهی اوقات ممکن است برای درمان کامل احتیاج به برداشتن غده تیروئید به کمک جراحی داشته باشد.

اگر توده‌ای در تیروئید وجود داشته و یا اینکه به صورت منتشر بزرگ شده باشد پزشک بر اساس معاینات و نتایج آزمایشات درمان را انتخاب می‌‌‌کند.اکثر توده‌های تیروئید خوشخیم بوده و اغلب بوسیله هورمونهای تیروئید سرکوب می‌شوند.هدف از این درمان کوچک کردن و از بین بردن توده در مدت زمانی بین ۶-۳ ماه می‌باشد.اگر توده درحین درمان بزرگتر شود اکثر پزشکان توصیه به جراحی آن می‌کنند و در صورتیکه گزارش نمونه‌برداری سوزنی مطرح کننده سرطان و یا مشکوک به آن باشد جراحی ضروری است.جراحی اختلالات تیروئید

هرچند برداشتن غده تیروئید، پرکاری را درمان می کند، اما این فرایند تنها زمانی توصیه می شود که داروهای ضد تیروئید کارا نبوده و یا گواتر خیلی بزرگ شده است. همچنین جراحی در مورد بیمارانی که گره های تیروئید دارند، توصیه می شود. هنگامیکه غده تیروئید برداشته می شود، بیشتر بیماران به مکمل های روزانه هورمون های تیروئید بمنظور جلوگیری از گسترش پرکاری نیاز دارند.

جراحی تیروئید

عمل جراحی تیروئید بر روی افرادی که دارا ی تیروئید بسیار بزرگی هستن توصیه میشود ، زیرا این غده زمانی که بزرگ میشود باعث انسداد راه تنفسی و هوایی شده و در چنین حالتی نفس کشیدن برای فرد دشوار خواهد شد .

همچنین جراحی تیروئید میتواند در موارد حاد تر مانند سرطان تیروئی و یا افرادی که دارا ی ندول سرد تیروئید هستند انجام میشود ، البته این عارضه بیشتر در مردان بالای ۴۰ سال رخ میدهد .

ممکن است مشکلات موجود در تیروئید عامل ایجاد بیماری گواتر مولتی ندولر گردد که در این حالت ظاهر گردن کاملا تغییر میکند .

انجام این عمل با بیهوشی صورت می گیرد. ابتدا در خط عرضی قاعده گردن، بین دو عضله SCM برش داده شده و پوست و عضلات و facial از یکدیگر جدا می شوند تا تیروئید نمایان گردد. سپس تیروئید همراه ندول یا همراه تومور از محل خارج می شود.

توجه داشته باشید که انجام این عمل به قدری مهم است که حتما باید توسط یک جراح متخصص سرو گردن انجام شود ، زیرا برداشتن توده ی تیروئید از یک سو حائز اهمیت است و از طرف دیگر عدم آسیب رسانی به حنجره موضوع قابل ارزشی برای کیفیت یک عمل جراحی در سر و گردن است ،در نتیجه اگر طی عمل به عصب حنجره آسیبی وارد شود بیمار دچار گرفتگی صدا یا تغییرات صدا می شود . همچنین ممکن است در اثر بی احتیاطی علاوه بر غده تیروئید ، غده ی پاراتیروئید برداشته شود بیمار دچار کاهش کلسیم و عوارض ناشی از آن خواهند شد .

زندگی بدون غده تیروئید

آیا می‌دانید که بدون غده تیروئید هم می‌توان زندگی طبیعی داشت؟ در این صورت شاید پرسش دیگر این باشد که برداشتن غده تیروئید اصولا چرا و در چه زمانی ضرورت پیدا می‌کند؟
تصویر زندگی بدون غده تیروئید
دکتر فرامرز کریمیان، جراح عمومی در پاسخ می‌گوید: مهم‌ترین ضرورت برداشتن تیروئید هنگامی است که غده تیروئید دچار سرطان شده باشد. البته در مواردی که حتی احتمال سرطان هم زیاد باشد، تیروئید باید برداشته شود.
در موارد نادری نیز ممکن است اندازه غده تیروئید بسیار بزرگ شود، به طوری که باعث فشار روی راه تنفس یا بلع شود که در این صورت نیز جراحی تیروئید ضرورت پیدا می کند، حتی اگر مساله سرطان مطرح نباشد.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفت‌وگو با جام‌جم در ارتباط با این که چگونه می‌توان بدون غده تیروئید به زندگی طبیعی ادامه داد، توضیح می‌دهد: البته به شرط آن که هورمون تیروئید به مقدار کافی مصرف شود. مصرف هورمون تیروئید به مقدار مناسب هیچ عارضه‌ای ندارد و روزانه به صورت قرص استفاده می‌شود. خوشبختانه قرص هورمون تیروئید قیمت پایینی دارد و هزینه زیادی را به بیمار تحمیل نمی‌کند. البته مصرف آن باید حتما با مراقبت و راهنمایی پزشک صورت بگیرد.
جراحی بدخیمی تیروئید به درمان قطعی ختم می‌شود
درمان اصلی بدخیمی یا سرطان تیروئید برداشتن غده تیروئید است و دیگر درمان‌ها فقط نقش مکمل دارد.
دکتر کریمیان در این باره می‌گوید: در موارد بدخیمی، درمان جراحی باید بسرعت انجام شود. خوشبختانه اگر بیمار به موقع عمل شود، احتمال درمان قطعی و ریشه کن شدن سرطان تیروئید وجود دارد؛ ولی اگر درمان با تاخیر صورت گیرد، سرطان تیروئید به احشای مجاور دست‌اندازی کرده، امکان برداشتن کامل غده سرطانی از بین می‌رود. همچنین تاخیر در درمان سرطان تیروئید به دست‌اندازی سلول‌های سرطانی به غدد لنفاوی و دیگر اعضای دوردست نظیر کبد، ریه و استخوان منجر می‌شود.
کم‌کاری، پرکاری وآسیب جدی به غده تیروئید
برخی بیماری‌های تیروئید که نیاز به عمل جراحی دارد، ممکن است همراه با کم‌کاری باشد. به گفته متخصصان، دلیل جراحی در این موارد، بیماری اصلی تیروئید است و نه کم‌کاری آن، اما درمان پرکاری تیروئید مصرف دارو است، ولی در موارد خاص و به تشخیص پزشک، جراحی باید صورت بگیرد.
در پرکاری تیروئید نیز هنگامی که درمان دارویی موثر نیست، جراحی می‌تواند بیماری را ریشه‌کن کند و نیاز به مصرف مداوم دارو را برطرف سازد.
نشانه‌های بدخیمی تیروئید
به گفته دکتر کریمیان، اولین علامت ندول سرطانی تیروئید بزرگ شدن بخشی از غده تیروئید است که بسادگی مشاهده نمی‌شود. به همین دلیل ندول(توده کوچک و گرد) سرطانی تیروئید تا وقتی بزرگ نشود، علامتی ایجاد نمی‌کند و در بیشتر موارد به طور اتفاقی کشف می‌شود، ولی با افزایش اندازه بتدریج علائم فشار روی عناصر حیاتی مجاور نظیر حنجره، راه تنفس، مسیر بلع و رگ‌های بزرگ گردن ایجاد می‌شود که می‌تواند باعث تغییر صدا، تنگی نفس، ایجاد مانع در راه عبور غذا و تورم سر و صورت در اثر فشار روی رگ‌های گردن شود.
آسیب تارهای صوتی همیشه اتفاق نمی‌افتد
اما افراد بسیاری نسبت به آسیب‌های ناشی از جراحی تیروئید به تارهای صوتی نگرانند که دکتر کریمیان در این باره اظهار می‌کند: جراحی تیروئید غالبا عارضه درازمدتی بر جا نمی‌گذارد، اما اگر تمام تیروئید برداشته شود بیمار باید تا پایان عمر هورمون تیروئید مصرف کند. با این حال ممکن است عوارض ناخواسته‌ای در حین جراحی پیش آید که تقریبا همیشه خارج از اراده جراح رخ می‌دهد، چراکه هیچ جراحی به طور عمدی آسیبی به بیمار وارد نمی‌کند. مهم‌ترین آسیب، صدمه به عصب تار صوتی و نیاز به مصرف دائم کلسیم است.
این جراح عمومی تاکید می‌کند: البته آسیب به عصب تار صوتی در هر عمل جراحی تیروئید ممکن است اتفاق بیفتد. با این حال مهارت و تجربه جراح، نقش مهمی در پیشگیری از آسیب به عصب تار صوتی دارد البته در مواردی که تیروئید بسیار بزرگ باشد، دچار سرطان پیشرفته باشد، قبلا عمل شده یا بیمار دچار عود سرطان تیروئید باشد، احتمال آسیب دیدن عصب تار صوتی بیشتر می‌شود.
مراقبت، پس از جراحی
نحوه مراقبت و پیگیری پس از جراحی تیروئید با توجه به بیماری اولیه تیروئید تعیین می‌شود. پس لازم است که پس از عمل، بیمار به صورت منظم برای معاینه و پیگیری به پزشک مراجعه کند. گاهی این مراجعه‌ها باید تا پایان عمر ادامه یابد. مراقبت و پیگیری‌های مختلفی پس از جراحی برداشتن تیروئید به عمل می‌آید که شامل انواع آزمایش‌ها و تصویربرداری است و بیمار باید دستورهای پزشک را دقیقا دنبال و در صورت نیاز به پزشک مراجعه کند.
پیشگیری از سرطانی شدن تیروئید
به گفته دکتر کریمیان، در موارد مشخصی امکان پیشگیری از بزرگ شدن غده تیروئید وجود دارد. کمبود ید در رژیم غذایی به بزرگ شدن یکپارچه غده تیروئید منجر می‌شود. به این ترتیب مصرف نمک یددار مانع بزرگی غده تیروئید به دلیل کمبود ید می‌شود.
از سوی دیگر تابش اشعه رادیواکتیو به ناحیه گردن می‌تواند به سرطان غده تیروئید منجر شود که معمولا به صورت ندول بروز می‌کند، ولی قرار گرفتن در معرض تابش اشعه رادیواکتیو نیز در شرایط استثنایی رخ می‌دهد.