ایده آل این است که تمام روز را کار کنید و شب که احساس خستگی کردید، به راحتی به یک خواب عمیق فرو بروید و هشت ساعت کامل که برای سلامتی توصیه شده است بخوابید. اما این روند برای اکثر افراد ممکن نیست. خیلی ها برای داشتن خواب کافی دچار مشکل هستند، گاهی هم چنان درگیر این موضوع می شوند که چاره ای جز کمک گرفتن از داروهای خواب آور نمی بینند.

داروهای خواب آور
داروهای خواب آور برای این ساخته شده اند که به شما کمک کنند به میزانی از خواب آلودگی برسید که ذهن تان آرام شده و به اندازه کافی احساس آرامش کنید و به خواب بروید. بسیاری از داروهای خواب آور حاوی دیفن هیدرامین هستند، آنتی هیستامینی که در داروهای قابل فروش بدون تجویز پزشک موجودند. داروهای خواب آور حاوی آنتی هیستامین کمترین وابستگی را ایجاد کرده و رایج ترین انتخاب در گروه داروهای خواب آور بشمار می روند.
عوارض استفاده مداوم از داروهای خواب آور
شاید استفاده گهگاه از داروهای خواب آور وقتی که خوابیدن تبدیل به مشکلی آزاردهنده می شود، مضر نباشد اما افراد زیادی هستند که به این داروها وابسته می شوند و به دلیل استفاده همیشگی به درجه ی اعتیاد می رسند. داروهای خواب آور چه تجویز پزشک باشند و چه نه، هرگز نباید همیشه مصرف شوند. با استفاده ی مکرر از این داروها، عوارض زیادی متوجه فرد خواهد شد. بنابراین قبل از مصرف هر نوع از این داروها ، اول باید بدانید که چیست.
در اینجا ۵ تا از مهم ترین خطرات وابستگی به این داروها را بیان می کنیم.
خواب آلودگی موقع رانندگی
هرچند بیشتر افراد این داروها را فقط زمانی مصرف می کنند که تصمیم به خوابیدن دارند، اما هستند کسانی که با مصرف مکرر این داروها فکر می کنند بدنشان به این داروها عادت کرده و حتی بعد از مصرف آنها نیز می توانند کارهای روزمره شان را انجام دهند، مثلا فکر می کنند همزمان با مصرف این داروها قادر به رانندگی با هوشیاری کامل هم هستند!
مصرف دائمی داروهای خواب آور باعث ایجاد مقاومت دارویی می شود،یعنی بدن شما به مرور با دارو سازگاری پیدا می کند و دیگر آنطور که باید به آن پاسخ نمی دهد. لذا نیاز به داروی بیشتر و قوی تری خواهید داشت تا بتواند اثر کند
ضمنا در آنهایی که همیشه از داروهای خواب آور استفاده می کنند این احتمال وجود دارد که خارج شدن دارو از بدنشان بیشتر طول بکشد، یعنی با وجود اینکه ساعت ها از مصرف دارو و بیدارشدن این افراد می گذرد، ولی وجود دارو در بدنشان زمانی موجب خواب آلودگی شان می شود که فکرش را هم نمی کنند، مخصوصا اگر بعد از مصرف داروی خواب آور، کمتر از هشت ساعت خوابیده باشند.
تغییرات رفتاری
انواع متفاوتی از داروها وجود دارد که می توانند رفتار شما را تغییر دهند، مخصوصا اگر برای مدت طولانی مصرف شوند. داروهای خواب آور نیز جزو این انواع هستند و باید هرگونه علامتی از تغییرات رفتاری عجیب یا تغییر در خلق وخو مورد توجه قرار بگیرد.
داروهای خواب آوری که توسط پزشک تجویز می شوند، معمولا موجب نوسانات خلقی و بروز رفتارهای عجیب یا نابهنجار می گردند، اما هر داروی خواب آوری می تواند آشفتگی و پریشانی در بر داشته باشد، مثلا از خواب بیدار شوید و ندانید کجا هستید.
ایجاد مقاومت دارویی
مقاومت دارویی زمانی ایجاد می شود که دارو برای مدت زمان طولانی مصرف شود، یعنی بدن شما به مرور با دارو سازگاری پیدا می کند و دیگر آنطور که باید به آن پاسخ نمی دهد. لذا نیاز به داروی بیشتر و قوی تری خواهید داشت تا بتواند اثر کند.
اگر احساس کردید به میزان بیشتری از دارو نیاز دارید تا اثر کند، نشان می دهد که به این داروها وابستگی پیدا کرده اید.
فشار به بدن و اندام ها
هر دارویی می تواند عوارض جانبی داشته باشد، اما اگر برای طولانی مدت یک نوع دارو را مصرف کنید این عوارض بیشتر می شوند. داروهای خواب آور مخصوصا انواع تجویزی آنها می توانند اندام های خاصی از بدن را که مسئول فرایند و دفع این داروها هستند، دچار مشکل کرده و به دردسر بیاندازند.
وابستگی به داروهای خواب آور در درازمدت برای سلامت عمومی بدن خطرناک است و اگر هر علامتی از تاثیر معکوس دارو را مشاهده کردید، باید مصرفش را قطع کنید.
مشکل در ترک
یکی از بزرگ ترین مشکلاتی که بسیاری از افراد با آن مواجه هستند این است که ترک این عادت و وابستگی برایشان بسیار دشوار است. وقتی بدنتان دارو را پذیرفت، کاملا به آن وابسته می شوید و دیگر ترک آن برایتان کار ساده ای نخواهد بود. بهترین راه برای پیشگیری از بروز این کشمکش و پایان دادن به این عادت، این است که هرگز شروعش نکنید.
راه های طبیعی
راه های جایگزین زیادی برای کمک به خوابیدن وجود دارد.
می توانید قبل از خواب از عطرهای گیاهی و یا همان عصاره روغنی گیاهان روی پوست تان استفاده کنید تا رایحه ی آنها به آرام کردن اعصاب و مغزتان کمک کند، بدنتان ریلکس شده و به راحتی به خواب بروید. ضمنا هیچ عارضه جانبی هم ندارند.
نوشیدن یک لیوان شیر ولرم قبل از خواب نیز مفید است. نوعی پروتئین به نام کازئین که در شیر یافت می شود، به احساس سیری برای مدت طولانی کمک کرده و گفته می شود که به عنوان آرامبخش عمل می کند.
این دو شیوه طبیعی، طوری ذهن و روان تان را آرام و آسوده می کنند که بدنتان دچار هیچ آسیبی نمی شود.

هدی بانکی- بخش سلامت تبیان